Nog even Kaapverdie...de laatste belevenissen tot 17 februari
Praia. Santiago
Joop (Fries) had een Duitse Wanderfuhrer bij zich en die volgden we, met af en toe wat locals om te vragen. Deze wezen vaak een kant op en keken op z'n zachtst gezegd verbaasd als de Wanderfuhrer ons precies de andere kant op liet gaan. ;-) prachtige boom ( hadden we al gezien met de excursie met de bootmensen eerder), Grogue ( lokale rum) stokerijtje en tenslotte kerkje bereikt na zware klim (vind ik prima) en scherpe daling (ben ik minder blij mee)
De zaterdagmis was aan de gang (CV is katholiek) en voor de Communie ging iedereen elkaar handen schudden inclusief ons; er stonden ook veel mensen vóór de kerk want die zat bomvol.
Tja..en toen vonden we het welletjes: we konden niet naar Fogo vanwege de vulkaanuitbarsting daar. We wilden ook niet de proef op de som nemen om toch te gaan kijken want het was toch nog wel een vlucht, gecombineerd met bootreis. Dus...ticket omgeboekt bijbetaald met onze Escudo's die we toch niet meer konden gebruiken en naar huis!
Mooie ervaring!
Zeilen in Kaapverdië 26 januari t/m 8 februari 2015
We zijn alweer thuis, slapen in ons hemelse bedje en drinken gewoon water uit de kraan. Maar...geen "no stress" meer en bijzonder koud...Hier onze belevenissen in Kaapverdie, deels zeilend op 'de Oosterschelde' een driemaster/schoener, deels zelf op pad.
Over de eerste 2 nachten hier in de kale zandbak Sal (een van de eilanden) valt weinig te vertellen: resort, polsarmbandje, alles Italiaans, enorm strand, niet warm, veel wind en lekker eten, al verdwaalde ik al in de eetzaal, laat staan op dit Italiaanse Centerparcs terrein.
De excursies
Het leuke van deze reis is dat we een dag en soms ook nacht zeilen langs de eilanden en dan een dag
een excursie doen. De eerste trip was op Santiago,waar we ook weer heen zullen gaan na de zeilreis. Met de dinghy naar de wal, waar vrouwen druk waren met vis verkopen, en dan eerst naar een dorpje
waar de bevolking ooit in opstand kwam tegen de katholieke priesters. Hutjes, we zijn dan weer echt in Afrika. Ik vond de mensen een beetje lethargisch En heb maar iets in het 'winkeltje' gekocht
om ze te helpen en een beetje het idee te geven dat werken voor toeristen loont. Het was een behoorlijk kaal stuk eiland en de vele niet afgemaakte huizen in grijs baksteen maken het geheel een
beetje troosteloos op sommige plekken. Eigenlijk voelde het dorpje toch wel als aapjes kijken; misschien wel van beide kanten trouwens. Vind ik altijd ongemakkelijk. De mensen leven gewoon, en wij
maken daar foto's van. Over het algemeen vinden ze dat hier niet fijn.
In de reisboeken staan meestal alleen de gekleurde huizen die klaar zijn, maar de
grijze onafgemaakte huizen overheersen. Verder mooie kapokboom, kleine hike ( gaan we na de zeilreis mee door!) en bezoek aan concentratiekamp voor politieke gevangenen van de Portugese koloniën.
Naargeestig, vooral ook de bedelende kinderen daar. A dacht goed te doen om ze wat snoep te geven, maar dat pakte niet goed uit, ze gingen ruzie maken onder elkaar en bleven ons achtervolgen. Toch
vind ik dat je dit soort dingen ook moet ervaren op je reizen. Ben toch benieuwd of hier ook projecten zijn voor kinderen. In elk geval hebben we Eunice ontmoet in Sao Nicolao, een teruggekeerde
Kaapverdische van Nederlandse afkomst. Ze heeft plannen voor milieu educatie, schooltuintjes en zwemles. Ze had al contact gehad met burgemeester Aboutaleb om een zwembad te sponsoren...wie weet,
ik hoop het voor haar!
...op de motor, want het laatste stukje ging pal tegen de wind. jsammer! laatste dag!. Ik ben veel buiten geweest en gewoon genoten, zo'n beetje staren in de golven en af en toe wat kletsen met de bemanning en de andere passagiers. Uiteindelijk nog een walvishaai gezien, grijs gespikkeld, nogal zeldzaam, iedereen opgetogen!
Finiiiiiish!
En...mijn maandje zit er alweer op! Weer terug in Amsterdam schrijf ik mijn laatse blogje over Cambodja. Mijn laatste? Ik weet het nu nog niet. Voor nu: met veel plezier terugkijken op alle ervaringen.
Mijn laatste woord Engels in Cambodja was: finiiiish! Heel grappig, want ook de leerlingen (en wij de vrijwilligers dus als grapje) zeggen het om de haverklap. "Checha (teacher)...finiiish!" Na alle opdrachtjes zo snel mogelijk 'finish' zeggen dus. Op het vliegveld van Siem Reap liep ik een beetje verloren rond met mijn lege bagagekarretje. Ik had al ingecheckt en zocht een plek waar ik mijn kar weer kon terugzetten. Een beetje kattige vliegveldmedewerkster kwam al naar me toe: "No lorries to the gates!!" Dus ik in mijn beste Engels dat ik die niet meer nodig had en of ze wist waar ik hem moest neerzetten. Ze begreep dat duidelijk niet en herhaalde en paar keer " No lorries..." Ten einde raad riep ik dus maar ' finiiiish!!' wijzend op mijn karretje. Toen brak haar lach door en moest ik ook lachen omdat het nu duidelijk was. Ze klopte me vriendschappelijk op de arm en nam mijn karretje mee.
Mijn laatste weekje met de kids liep heel goed, inderdaad ik had ze beter leren kennen en zij mij. Het ging ook meer vanzelf, en het was vertrouwder. De laatste les dag (met filmpjes en een
voorleesboek) liep goed, zelfs toen ik in moest vallen voor de Khmer (Cambodjaans) les en de les Social values (omgaan met elkaar). Natuurlijk deed ik mijn eigen programma daar. Wel leuk dat een
meisje iets op het bord ging schrijven waarin ik Celcius, Fahrenheit herkende, dus ging ze me de formules uitleggen om het om te rekenen. Volgens mij is het wiskundeniveau prima! Nog gepraat met de
staff ( de Cambodjaanse leraren), beetje opgeruimd en: Goodbye! Ik heb een geweldige tijd gehad...ook al was het kort en begon het net heel natuurlijk te gaan. Ik kreeg nog een hele lieve kaart
waar iedereen van de staff iets had opgeschreven.
Ik verwachtte geen 'grote' resultaten van mijn maandje maar hoop toch dat ik ze iets heb meegegeven. Ik merkte dat het voorlezen en praten over verhalen goed werkte! Dat is ook mijn beroep
natuurlijk. Misschien een leesbevorderingsprogramma de volgende keer? Heel goed voor de taalontwikkeling! De kleine dingen blijven me bij: een leuke tekening, een grapje, het geconcentreerd kijken
naar de filmpjes (Tom and Jerry). Het zag er zo lief uit; dat was echt een fotomomentje geweest
Mijn laatste dagje lekker door Siem Reap gefietst, beetje shoppen, lekker geluncht, (het lijkt Amsterdam wel! ) s'Avonds het verlate Sinterklaas dobbelspel met de vrijwilligers, heel
hilarisch.
De volgende dag weggebracht door de onvolprezen mister Dee, de aardige tuktuk driver. Nog even gezwaaid naar de vriendelijke mevrouw van het winkeltje op de hoek, Zelfs mijn laatste ritje probeerde
Mr Dee nog leuker te maken dan over de 'snelweg' naar het vliegveld. De vluchten verliepen goed, en...volgens mij ben ik al door de jetlag heengeslapen.
Dag Cambodja! Lieve mensen met de glimlach die ook keihard NEE kan betekenen. Die altijd lopen te zingen en die nooit meteen op gang komen, maar juist als je niet blijft wachten op resultaat gewoon
keihard gaan werken. Misschien tot ziens!
Foto's uploaden lukt even niet!
Geen idee waarom, maar het kan alleen maar een voor een, en daar heb ik echt geen geduld voor
Anders toch maar op facebook kijken....
Talentjes
Diep respect voor al het onderwijzend personeel all over the world! Dat had ik al hoor, maar het is alleen maar toegenomen. Het constante alert zijn, inspelen op de kinderen, denken hoe kan ik dit...? en daarbij nog alle logistieke en andere perikelen op de school. Nu allemaal aan den lijve ondervonden; ik ben zeker geen onderwijzer maar vind het heel leerzaam dit allemaal mee te maken. Veel zaken zijn overal hetzelfde denk ik als je met kinderen werkt: Jongens die denken dat ze stoer zijn, en dan ineens lief gaan tekenen en jou de tekening geven. Meisjes die dromerig pietepeuterig gaan kleuren of zelf iets maken. Een stoeiend jongen en meisje tijdens de lunch waarbij een ander meisje zegt dat ze: *maakt hartje met haar handen* want ze weet het Engelse woord er niet voor. En heftige discusies over een tandenborstel waar de verkeerde naam op staat. Jammer dat ik geen Khmer spreek. Ook omdat ik meestal met een kwinkslag kinderen wel bij de les kan houden (tenminste toen ik vroeger met kinderen werkte) maar helaas dat gaat hier niet, heel af en toe een grapje in het Engels of met gebaren lukt wel. Helemaal stil zijn ze als ik zinnen op het bord schrijf en zeg at ze dat moeten overschrijven; tja dat zijn ze gewend. Zo begin ik dan meestal, of met een spelletje. Later een verwerkingsactiviteit, worksheets en dan kleuren, knippen, plakken. Vinden ze meestal wel leuk. Of: "is that right??? Nooooo checha (teacher). Bijvoorbeeld me no want colour! (i don;t want to colour) Me no liiike! (de jongsten zeggen dit nog wel eens; de ouderen spreken al veel beter Engels)
Maar hoe 'hetzelfde' het ook is, de verschillen in een ontwikkelingsland als Cambodja zijn ook groot: het Dreamcentre is niet alleen voor ondersteuning van het onderwijs maar voor ondersteuning van de kinderen en de families. Zo kun je bijvoorbeeld een kind met een rare zweer aan zijn hand niet even naar de EHBO sturen, en een kind dat echt doodmoe is laat je gewoon 10 minuutjes slapen, daarna lukt het weer. Sommige kinderen komen niet regelmatig want die moeten achter de ossen aanlopen, of iets anders doen voor de familie. Ook valt de stroom wel eens uit, blijkt ineens dat er haren geknipt zijn van de kids,dus eerst even de klas aanvegen. Is het bakje met de waspoeder voor t-shirts wassen weer verdwenen en lekt het plafond tijdens een zware bui. Maar iedereen loopt altijd te zingen ;-) (is heel Cambodjaans)
Je leert de kinderen kennen en ziet hun talenten. Mooi kunnen tekenen, slim zijn, fanatiek in voetbal (meisjes!!) werkpaarden in de tuin, en draaien hun hand niet om voor een klusje. Er loopt zelfs een echte rapper rond! Nog een weekje ben ik hier....
Verder is dit weekend en de woensdag (blijkt een vrije dag te zijn) leuk voor excursies, shopping, pedicure en wie weet nog zwembad en yoga. Kortom: nog steeds geen dull moment.
En...de lekkerste kippensoep ooit gegeten, heel simpel eigenlijk: bouillon, kip ei `(ik denk rauw erdoor geroerd) , knoflook (veel=cambodjaans) gember (veel) fijne worteltjes, uien, paddestoelen, citroengras met daarop als garnereing rauwe lenteuitjes. Geserverd met rijst. De cambodjaanse keuken heeft lekkere smaakjes (gember, cocos, citroengras, knoflook, suiker en zout, die groene blaadjes (naam vergeten) maar is niet super pittig, alhoewel je dat wel kunt vragen. En het lokale eten is spotgoedkoop!
Alweer halverwege!
De tijd gaat snel, ik heb nog maar een vrij weekend, bedacht ik me gisteren
Maar ik geniet van elk moment! De speurtocht ging goed; de ochtendgroep was zo gespitst op het eindresultaat dat ze door de opdrachten heenvlogen, bij de middaggroep heb ik het iets uitgebreid met o.a yoga poses: de boom, de strijder, en ze deden het gewoon na (!) en bleven zelfs langer op een been staan dan ik
Toen was het alweer weekend voor mij. Vrijdag leuke tocht naar het meer met de ' floating villages' wij zouden het woonboten noemen, maar die zien er bij ons toch wel degelijker uit...
Mr Dee, de tuktuk driver bracht me naar de boot en ging zelf ook maar mee. mooie plaatjes! Ook de weg ernaar toe langs de rijstvelden was prachtig.
Zaterdag zwembaddagje bij een resort, ik heb eerst nog anderhalf uur yogales gehad van Tingy, ze geeft ook les in het Peace Cafe hier. Beetje luie dag, het water was ook lauwig.. maar wel eens lekker zo niksdoen. Gek genoeg waren Anne (Engelse mede-vrijwilliger) en ik meer moe dan van een werkdag.
Vandaag naar het Ankor National Museum gefietst, wat een verassing!! Een prachtig museum, museaal helemaal te meten met de meest prestigieuze musea in onze streken. Prachtige zaal met de 1.000
boedha beelden.
http://www.angkornationalmuseum.com/highlight_artifact/19. Vooral het stuk onder deze link vond ik prachtig!
morgen weer aan het werk!
Tropentijden
Niet de geloven dat ik, een avondmens, nu al voor de wekker (6.20 uur!) wakker word, en om half 11 s'avonds mijn ogen moeilijk kan openhouden. Het gaat vanzelf, het wordt hier om 6 uur al licht, en rond half 6 al donker.
Nu al bijna op de helft, en het gaat zo snel! Een maand is eigenlijk veel te kort als je het vanuit hier bekijkt.
Cambodja is echt een ontwikkelingsland waarin de kloof tussen rijk en arm groot is. Naast ons Guesthouse op de stoffige Chocolate road (informele naam) wordt een immens hotel geopend; het is bijna klaar. De auto van de baas (?) zal wel .., een mega Mercedes staat voor de deur. Je ziet prachtige villa's naast armoedige huisjes op de zandwegen. Ja zand en stof , de sneeuw van Cambodja! Tel daarbij de uitlaatgassen op van de trucks, tuktuks, bussen , auto's en brommers en de vele vuurtjes van de vuilverbranding langs de wegen en je begrijpt dat de atmosfeer niet zo gezond is. Ook mijn laptop kan niet tegen stof. Al de eerste keer dat ik wilde opladen pakte het magneetje (Apple) niet, teveel stof ertussen. Voorzichtig met een tandenstoker en tissue schoongemaakt en halve pleisters op de uitgangen geplakt. je wordt heel inventief hier! Sowieso wel eens goed om in onverwachte situaties de moed niet op te geven en iets anders proberen. Zo is de ING bank niet populair hier; pas bij de 4e ATM kreeg ik mijn dollars. Ook is het hier niet vanzelfspreken dat 'alles wel geregeld is' . Alert blijven en zelf controleren of nabellen.
Vandaag ingevallen bij Engelse les, beetje improviseren en had nog een sheet van engels kruiswoordpuzzeltje. Daarna inkleuren. Leuk; een jongetje ging mij uitleggen hoe zij dammen. Hij tekende een dambord en ging steentjes zoeken om het te laten zien. Van de andere kreeg ik zijn tekening. Morgen de grote workshop dag! Ik heb een speurtocht uitgezet in het gebouw en buiten. Find the Angry bird! Ik heb een plastic blauw Angry Birdje gekocht en alvast verstopt; ook de speurtocht al uitgezet.
Nog even gauw voor donker naar de copy shop, geld pinnen, supermarkt en mijn was ophalen van de laundry. Was natuurlijk het bonnetje kwijt, maar dan krijg je het gewoon mee. (In Bali ook trouwens..)
Mooi voor donker thuis en het wekelijkse family dinner met de andere vrijwilligers in het guesthouse. Westers ditmaal, met frietjes, kipfilet en sla. Veel gelachen toen we het met Anne (UK) over het Britse Koningshuis hadden..
Horrorverhalen van grote spinnen, en half opgegeten muizen voor de kamer inclusief foto's op de telefoon. Gillende meiden en de nachtwacht die de muizenkop dan maar ging opruimen...
Never a dull moment.
I can run, I can run and I'm having lots of????
....en dan een paar vragende ogen... Rijmen in het engels valt niet mee!
Met de kleine groepen hebben we een bewegingsliedje gedaan donderdag. Net als bij ons: sommige kinderen gaan spontaan meezingen en meebewegen, anderen staan eerst de kat uit de boom te kijken. Vrij dansen dat lukte niet; bewegingen nadoen wel. Het liedje werkt aanstekelijk.
https://www.youtube.com/watch?v=QKn5H1cekyo&list=PL089A3255E63E8D54&index=11
Het was erg leuk, die stralende ogen. De monniken mochten dit gedeelte niet meedoen, wel de engelse tekst die we eerst behandelden opzeggen. Van tevoren hadden we daarover advies gevraagd aan de Khmer sportleraar; Sert (de sportleraar) vond het idee achter het filmpje (kinderen uitdagen om te bewegen) erg goed en vroeg me of ik voor hem op internet meer van dit soort filmpjes kon zoeken, aldus gedaan; hij was er blij mee!
Met de oudere kinderen hebben we een hele simpele scéne gespeeld. Klant komt bij boekhandel om boek te kopen, is dit het goede? Nee/Ja. Dat is dan 1 dollar (ik had monopoliegeld gemaakt) dank u en tot ziens. Uiteindelijk zelfs een klein stukje improviseren: 2 voor de prijs van een! Geweldig dat het gelukt is, hulde voor Liewe! Zij vertrekt morgen en vanaf volgende week sta ik er alleen voor. Ik ga meer klassikaal werken, en veel Engelse zinnetjes oefenen. en geen balspelen voor mij (brr...dat is meer voor dramadocenten en sportleraren..)
Volgende week donderdag kunnen de kids intekenen op een workshop. Ik ga een speurtocht maken, en ik hoorde dat er veel belangstelling was, leuk! Vanmiddag al geshopt in Siem Reap voor materialen.
En vrijdag was het Angkor Wat dag. Wat een belevenis; om half 5 op en in de tuk tuk naar de zonsopgang. Om 4 uur 's middags weer terug. Het is echt heel uniek, ik heb nog nooit zoiets gezien. Het is een hindoecomplex maar ook in boeddhistische handen geweest. Eigenlijk moet ik er eerst een serieus boek over lezen wil ik het allemaal kunnen reproduceren. Laat de foto's maar spreken!
Zaterdag vrij, shoppen en yoga! Ik heb een lekker plekje ontdekt. S'avonds gegeten met een groepje nieuwe vrijwilligers, ze trekken morgen ook in Thida's house
http://www.interweavecambodia.org/id2.html
Er zijn weer wat vrijwilligers doorgereisd, cq ontvangen hun ouders of gaan naar huis. Leuke bar ontdekt met coverbands, ook muziek uit 'mijn tijd' :-))
Genoeg voor vandaag... bedtijd.